Przeglądarka internetowa to program komputerowy, zaprojektowany do przeglądania i wyświetlania stron internetowych oraz pobierania danych. Za pomocą dodatków, takich jak wtyczki (plug-in), przeglądarki mogą także wyświetlać pliki audio i wideo umieszczane na serwerach WWW.
Istnieje wiele aplikacji służących do przeglądania internetu. Różnią się one między sobą pod względem funkcjonalności, parametrów oraz popularności. W 2020 roku najchętniej używane przeglądarki przez Polaków to:
- Google Chrome,
- Firefox,
- Opera,
- Microsoft Edge,
- Safari,
- Internet Explorer.
Każda z nich posiada swoje unikalne cechy, takie jak zużycie zasobów komputera, prędkość działania, kompatybilność z rozszerzeniami czy dostępność wersji mobilnej.
Powyższa lista przedstawia ranking popularności przeglądarek w Polsce w 2020 roku, od najczęściej do najrzadziej używanej. W Europie i globalnie ranking wygląda nieco inaczej: Safari zastępuje Operę, natomiast na piątej pozycji mamy Operę w Europie i Internet Explorer na świecie.
Przeglądarki działają na bazie różnych silników renderowania, takich jak Blink, Gecko czy WebKit. Te silniki mogą powodować, że ta sama strona wygląda inaczej w różnych przeglądarkach. Wspomniane przeglądarki to tylko te najpopularniejsze. Istnieją również mniej znane, takie jak Avant Browser, Sea Monkey, Chromium, Dooble i wiele innych.
Historia pierwszej przeglądarki internetowej
Pierwszym narzędziem, które umożliwiło przeglądanie treści internetowych, była przeglądarka World Wide Web, zaprojektowana przez Tima Bernersa-Lee. Początkowo działała w trybie tekstowym, ale jej rozwój przyczynił się do powstania interfejsu graficznego. By uniknąć pomyłek z popularnym prefiksem „www” w adresach internetowych, jej nazwę zmieniono później na „Nexus”.
źródło: http://info.cern.ch/NextBrowser.htm
Mosaic była pierwszą przeglądarką, która zdobyła szeroką popularność. Opracowano ją w 1993 roku dla systemu Windows, a krótko potem pojawiła się wersja dla Macintosha. Mimo początkowego statusu niekomercyjnego, prawa do przeglądarki zostały później sprzedane. Wielu ekspertów uważa, że Mosaic była protoplastą dzisiejszych przeglądarek. Mimo swojego znaczenia, jej rozwój zakończono w 1997 roku.
Interfejs przeglądarki Mosaic – źródło: https://www.omgubuntu.co.uk/2020/01/mosaic-browser-linuxChoć wielu myśli inaczej, to nie Internet Explorer był pierwszym programem, który przypominał dzisiejsze przeglądarki. Pionierem był norweski program Opera, zaprojektowany w 1994 roku. Internet Explorer debiutował rok później, z Windowsem 95, i dominował na rynku do 2012 roku. Teraz, w rankingach światowych plasuje się na piątym miejscu, a w Polsce i Europie nie pojawia się w ogóle.
Przeglądarka internetowa Internet Explorer 1995 źródło: https://www.versionmuseum.com/history-of/internet-explorerKolejnymi ważnymi graczami były Netscape Navigator oraz Mozilla Application Suite. Choć pierwsza z nich przestała być rozwijana w 2008 roku, druga przetrwała jako pakiet aplikacji, zawierający m.in. klienta pocztowego i przeglądarkę. Jej rozwój został jednak przerwany, a użytkownikom poleca się teraz korzystanie z SeaMonkey lub Firefoksa.
Aktualne funkcje w przeglądarkach
Rynek przeglądarek internetowych jest dynamiczny i konkurencyjny, a deweloperzy stale wprowadzają nowości, aby przyciągnąć użytkowników. Google Chrome, będąc jednym z liderów rynku, często wprowadza nowe funkcje i standardy, które są następnie adoptowane przez inne przeglądarki.
Wsparcie technologiczne różnych przeglądarekSerwis caniuse.com jest nieocenionym narzędziem dla deweloperów webowych, ponieważ pozwala z łatwością sprawdzić, które przeglądarki obsługują konkretne funkcje CSS, HTML5 oraz JavaScript. Wskazuje również na procentowy udział rynkowy przeglądarek, co pozwala twórcom stron internetowych podejmować świadome decyzje podczas tworzenia stron.
Wersja 83 przeglądarki Google Chrome, jak wskazuje serwis, wspiera 385 rozwiązań w pełni oraz 30 częściowo. To świadczy o tym, jak nowoczesna i wszechstronna jest ta przeglądarka. Jednym z ciekawych przykładów technologii, która zdobywa coraz większą popularność, jest format obrazów .webp. Jest to format stworzony przez Google, który oferuje lepszą kompresję obrazów przy zachowaniu dobrej jakości w porównaniu do tradycyjnych formatów, takich jak JPEG czy PNG.
Podczas gdy Google Chrome często jest pionierem w zakresie wprowadzania nowych technologii, inne przeglądarki, takie jak Firefox, Safari czy Edge, również pracują nad wsparciem nowoczesnych funkcji, aby sprostać wymaganiom nowoczesnego internetu. Ostatecznie to konkurencja między przeglądarkami prowadzi do ciągłego postępu i innowacji, co jest korzystne dla użytkowników i deweloperów.
Popularność przeglądarek w Polsce
Jeśli spojrzymy na najczęściej używane przeglądarki w Polsce, liderem jest niewątpliwie Google Chrome, a za nim plasują się Firefox, Opera, Safari i Microsoft Edge (dane z lipca 2020). Ta klasyfikacja jest dość zbliżona do ogólnych trendów na świecie, gdzie dominują Google Chrome i Firefox. Różnice pojawiają się dopiero w dalszej części rankingu. Należy też pamiętać, że zestawienie dotyczy przeglądarek komputerowych, które mają również wersje mobilne. Dlatego nie uwzględniono tu przeglądarki Samsung Internet, choć jest ona popularna na smartfonach.
Przeglądarki te różnią się od siebie wieloma aspektami. Chrome jest bezsprzecznie liderem, gromadzącym ponad 2/3 użytkowników internetu. Mozilla, mimo że jest druga na świecie, w Polsce cieszy się mniejszym uznaniem.
Google Chrome – 69% użytkowników
Opis: Jest to bezpłatna przeglądarka, której rozwojem zajmuje się Google. Obecnie wykorzystuje do działania silnik Blink, jednak w przeszłości do jej działania używano również innych silników (między innymi WebKit).
Cechy wyróżniające: W najnowszej wersji użytkownik ma między innymi możliwość przełączania między kartami, znaną od lat. Jednocześnie, Chrome mimo teoretycznie prostego interfejsu, daje wiele opcji, takich jak otwieranie nowej kart specjalnie dla konkretnej strony lub przypięcie zakładki do paska zadań – co skutkuje otwieraniem jej każdorazowo wraz z przeglądarką.
Historia: Google Chrome istnieje od 12 lat. Pierwsze jego wersje wydawano w 2008 roku i wówczas uzyskał on około 1% udziałów w rynku. W chwili obecnej zajmuje stanowisko lidera w Polsce i na świecie, a zgodnie z danymi w bieżącym roku, korzysta z niego około 70% ogólnej liczby użytkowników internetu.
Zalety: Jednym z kluczowych atutów Chrome jest jego głęboka integracja z produktami Google, takimi jak Gmail, Google Drive czy YouTube. Dzięki temu użytkownicy mogą łatwo dostęp do swoich danych i usług Google bezpośrednio z przeglądarki. Chrome Web Store oferuje szeroki wybór rozszerzeń, które pozwalają dostosować i wzbogacić funkcjonalność przeglądarki, umożliwiając personalizację doświadczeń użytkownika. Dzięki funkcji synchronizacji, użytkownicy mogą dzielić się zakładkami, historią przeglądania, hasłami i innymi ustawieniami między różnymi urządzeniami, co jest szczególnie przydatne dla osób korzystających z różnych platform. Niewielki interfejs w połączeniu z dużą szybkością działania programu sprawił, że jest to jedna z najbardziej niezawodnych pozycji na rynku.
Pobierz Google Chrome z oficjalnej stronyMozilla Firefox – 10,26%
Opis: Oparta na silniku Gexko, Mozilla Firefox jest wieloplatformową przeglądarką internetową, tworzoną i rozbudowywaną przez Mozilla Corporation, Mozilla Foundation oraz rzeszę wolontariuszy.
Cechy wyróżniające: Szybkie renderowanie poszczególnych stron www oraz wsparcie dla CCC3 i HTML5 jest tym, co cechuje najnowsze wersje programu. Firefox daje możliwość rozszerzania poszczególnych funkcjonalności w zależności od potrzeb użytkownika – co znacząco wyróżnia go na tle innych przeglądarek internetowych. Wszelkie dodatki są bezpłatne. Dla wygody użytkowników, w interfejsie Firefoxa znajduje się między innymi możliwość wznowienia pobierania pliku w razie kłopotów z łączem internetowym oraz automatyczne sprawdzanie pisowni w trakcie korzystania z portali społecznościowych, for internetowych i innych stron.
Historia: W trakcie swojego istnienia program miał kilka nazw, które zmieniały się wraz z upływem czasu – Phoenix, Firebird, Mozilla Firebird i wreszcie – Mozilla Firefox, którego nazwa nawiązuje do pandy czerwonej.
Zalety: Jedną z głównych zalet Firefoxa jest jego otwarte źródło, co przekłada się na dużą elastyczność i dostosowywanie przez społeczność. Firefox jest również znany z dbałości o prywatność użytkowników, z wieloma wbudowanymi narzędziami do ochrony prywatności i blokowania śledzenia. Dzięki temu użytkownicy mają większą kontrolę nad swoimi danymi i tym, jak są online śledzeni. Mozilla, jako organizacja non-profit, skupia się na misji zapewnienia dostępu do otwartego internetu i działa na rzecz korzyści użytkowników, a nie zysków.
Pobierz Firefox z oficjalnej stronyOpera – 5,25%
Przeglądarka OperaOpis: Opera to nowoczesna przeglądarka internetowa, oparta na licencji freeware, co oznacza, że korzystanie z programu jest w pełni darmowe. Zawiera szereg funkcji, które uczyniły ją popularnym wyborem wśród użytkowników na całym świecie.
Cechy wyróżniające: Jedną z kluczowych cech Opery jest jej zintegrowane narzędzie do blokowania reklam, które pozwala użytkownikom na blokowanie wyskakujących ekranów oraz reklam na podstawie własnych list. Umożliwia wygodne przypięcie komunikatorów, takich jak Messenger czy WhatsApp, oraz oferuje standardowe opcje, takie jak przełączanie kart, blokowanie wyskakujących okienek czy menedżer pobierania plików. Dodatkowo, specjalny tryb OperaTurbo pozwala na kompresję danych, co jest szczególnie przydatne dla osób korzystających z laptopów.
Historia: Opera jest jednym z najstarszych przeglądarek na rynku. Jej pierwsza wersja została wydana w 1995 roku przez norweską firmę o tej samej nazwie. Od tamtej pory przeszła wiele zmian, stając się jednym z czołowych graczy w branży przeglądarek internetowych.
Zalety: Opera jest znana z innowacyjnych funkcji, które często były wprowadzane przed innymi przeglądarkami. Jej zintegrowany bloker reklam, VPN i wbudowany menedżer pobierania plików to tylko niektóre z funkcji, które wyróżniają ją na tle konkurencji. Ponadto, jest ona optymalizowana pod względem szybkości i wydajności, co sprawia, że jest jednym z najszybszych przeglądarek dostępnych na rynku.
Pobierz Opere z oficjalnej stronySafari – 3,8%
Przeglądarka Safari 12Opis: Safari jest oficjalną przeglądarką firmy Apple, która jest domyślnie zainstalowana w urządzeniach tej marki, takich jak komputery Mac, iPhone’y czy iPady.
Cechy wyróżniające: Safari jest głęboko zintegrowana z ekosystemem Apple, co skutkuje wieloma innowacyjnymi funkcjami dostępnymi tylko dla tej przeglądarki. Tryb Picture-in-Picture (PiP) pozwala użytkownikom na wyświetlanie filmów w małym oknie, które jest widoczne na całym pulpicie systemu macOS, niezależnie od innych otwartych aplikacji. Safari oferuje również wsparcie dla wielu dodatków, chociaż niektóre narzędzia, zwłaszcza te do blokowania reklam, mogą być ograniczone w porównaniu z innymi przeglądarkami.
Historia: Apple wprowadziło Safari jako domyślną przeglądarkę dla swoich urządzeń w 2003 roku. Wcześniej, użytkownicy komputerów Macintosh korzystali z różnych przeglądarek, w tym Netscape Navigator, Cyberdog i Internet Explorer. Safari od tego czasu stała się jednym z kluczowych elementów ekosystemu Apple.
Zalety: Safari jest optymalizowana pod kątem działania na urządzeniach Apple, co gwarantuje płynność i szybkość działania. Jej zintegrowanie z innymi usługami i aplikacjami firmy Apple, takimi jak iCloud, umożliwia łatwe synchronizowanie zakładek, historii przeglądania i haseł między różnymi urządzeniami. Ponadto, Safari jest znana z dbałości o prywatność użytkowników, oferując zaawansowane funkcje takie jak blokowanie śledzenia czy zarządzanie ciasteczkami.
Pobierz Safari z oficjalnej strony (tylko MacOS)Internet / Microsoft Edge – 1,35%
Opis: Microsoft Edge to oficjalna przeglądarka firmy Microsoft, która bazuje na silniku Chromium. Została wprowadzona w 2015 roku i szybko zyskała uznanie wśród użytkowników dzięki swej wydajności i funkcjonalności.
Cechy wyróżniające: Edge to przeglądarka wieloplatformowa, dostępna na różnych urządzeniach – od komputerów PC, przez laptopy, tablety, smartfony, aż po konsole Xbox One. Jedną z unikalnych funkcji Microsoft Edge jest możliwość personalizacji strony startowej – użytkownik może dostosować ją do własnych preferencji, wybierając tematyczne informacje czy tło. Dodatkowo, Edge, bazując na silniku Chromium, oferuje pełną zgodność z wieloma dodatkami i rozszerzeniami dostępnymi dla innych przeglądarek opartych na tym silniku.
Historia: Microsoft Edge został wprowadzony w 2015 roku jako następca Internet Explorer 11 i od tego czasu stał się domyślną przeglądarką dla systemów Windows, począwszy od Windowsa 10. Firma udostępniła ją również dla starszych wersji systemu.
Zalety: Edge jest ceniony za wysoką wydajność, bezpieczeństwo i łatwość użytkowania. Dzięki bazowaniu na silniku Chromium, jest kompatybilny z wieloma stronami i aplikacjami webowymi, które były optymalizowane pod kątem Chrome’a. To strategiczny krok ze strony Microsoftu, aby konkurować z dominującym na rynku Google Chrome.
Pobierz Microsoft Edge z oficjalnej stronyPodsumowanie
Wybór przeglądarki internetowej jest wyjątkowo subiektywną decyzją. Wiele czynników wpływa na nasze preferencje, takich jak wygląd interfejsu, prędkość działania czy dostępne funkcjonalności. Wielu z nas przywykło do używania pewnych przeglądarek, co jest zrozumiałe, ale warto zwrócić uwagę na pewne aspekty, które mogą wpłynąć na nasze doświadczenie online.
Na przykład, chociaż Google Chrome dominuje na rynku przeglądarek, to ostatnio wprowadziło zmiany, które utrudniają działanie niektórych wtyczek do blokowania reklam. Jeśli zależy ci na pełnej kontroli nad tym, jakie treści wyświetlają się w twojej przeglądarce, rozważ wybór alternatywnych opcji, takich jak Mozilla Firefox.
Jeśli interesuje cię, jak w pełni wykorzystać potencjał swojej przeglądarki internetowej, warto zapoznać się z moim innym wpisem. W nim przedstawiam rekomendowane wtyczki i rozszerzenia do przeglądarki Google Chrome, które znacząco ułatwią i wzbogacą twoje doświadczenie online. Dzięki nim przeglądanie internetu stanie się jeszcze bardziej komfortowe, bezpieczne i efektywne.
