Jak skompresować plik? Wszystko o kompresji plików + programy!

Kompresowanie plików to technika pozwalająca na zmniejszenie ich rozmiaru, dzięki czemu zyskujemy wolne miejsce na dysku. Jeżeli dopiero zaczynasz swoją przygodę z tym tematem i chcesz dowiedzieć się, jak kompresować pliki, trafiłeś w idealne miejsce.

W tym artykule, nie tylko przeprowadzę Cię krok po kroku przez proces kompresji, ale również przybliżę, czym jest kompresja w kontekście technologicznym. Poruszę temat czynników wpływających na skuteczność kompresji oraz wskażę, które typy plików najczęściej poddawane są tej procedurze. Wreszcie, przedstawię Ci kilka polecanych aplikacji do kompresji oraz formaty plików, z jakimi się spotkasz.

Coraz więcej osób korzysta z kompresji, zwłaszcza gdy chodzi o przesyłanie dużych plików przez internet. Dzięki kompresji, możemy spakować cały folder, nawet ten zawierający dziesiątki tysięcy plików, do jednego zarchiwizowanego pliku.

Ułatwia to jego wysyłkę, niezależnie od tego, czy korzystamy z e-maila, serwisów hostingowych czy innych platform. Co więcej, współczesne narzędzia do kompresji oferują funkcje, takie jak dzielenie archiwum na mniejsze części czy zabezpieczanie go hasłem, zapewniając większą kontrolę nad tym, jak dzielimy się naszymi danymi.

Jakie pliki warto kompresować i czym jest współczynnik kompresji?

Pliki tekstowe, takie jak formaty txt czy csv, są idealnymi kandydatami do kompresji. Podobnie pliki muzyczne w formacie wav, które są nieskompresowanymi formatami audio. Dlaczego? Głównie dlatego, że te formaty nie są domyślnie kompresowane i zawierają dużo powtarzających się danych, które można łatwo skompresować.

Z kolei formaty takie jak exe, mp3 czy multimedialne (mp4, mkv) zwykle są już skompresowane. Kompresja takich plików często nie przynosi znaczących korzyści w postaci zmniejszenia rozmiaru i może być nieopłacalna pod względem czasu i zasobów. Dlatego współczynnik kompresji dla większości z nich jest bardzo niski, co oznacza, że skompresowany plik będzie miał rozmiar zbliżony do oryginalnego.

Współczynnik kompresji to stosunek rozmiaru skompresowanego pliku do jego pierwotnego rozmiaru. Jeśli plik po kompresji ma 95% swojego oryginalnego rozmiaru, mówimy, że współczynnik kompresji wynosi 5%.

Warto również wspomnieć o plikach specyficznych dla pewnych aplikacji. Na przykład wirtualne dyski programu VirtualBox – domyślnie nie są one kompresowane, aby zapewnić szybki dostęp do danych. Jednak jeśli skompresujesz je, możesz zaskoczyć się, jak wiele miejsca można zaoszczędzić. Takie dyski mogą być po kompresji mniejsze nawet o 70% w stosunku do ich pierwotnego rozmiaru.

Podsumowując, zanim zdecydujesz się na kompresję pliku, warto zastanowić się, czy jest to naprawdę potrzebne i czy przyniesie oczekiwane korzyści.

Programy do kompresji dają użytkownikowi wiele możliwości, takich jak wybór metody i poziomu kompresji czy regulowanie wielkości słownika. Jednak kluczowym aspektem, o którym trzeba pamiętać, jest zapotrzebowanie programu na pamięć RAM podczas kompresji i dekompresji. To ma bezpośredni wpływ na prędkość kompresji i czas jej trwania. Czy warto czekać dodatkowe 30 minut, aby zaoszczędzić zaledwie 100 MB w przypadku 10 GB pliku? To pytanie, które każdy powinien sobie zadać.

Gdzie stosuje się kompresję?

Kompresja towarzyszy nam w niemal każdym zakątku cyfrowego świata. Dzięki niej efektywniej udostępniamy dane oraz przyspieszamy przepływ informacji online. Wielu z nas nie zdaje sobie sprawy, ale gdy przeglądamy strony internetowe, są one najpierw kompresowane przez serwer (np. gzip, brotli), a następnie, kiedy nasza przeglądarka pobiera dany plik, rozpakowuje go i prezentuje treść na monitorze. Dzięki temu procesowi strony wczytują się szybciej, a transfer danych jest bardziej ekonomiczny.

Duże serwisy internetowe, bazujące na intensywnym przepływie danych, aktywnie korzystają z kompresji. YouTube, na przykład, kompresuje każdy film, aby mógł on zająć mniej miejsca. To przekłada się na to, że platforma może przechowywać więcej materiałów, a użytkownicy mogą je szybciej pobierać.

A jak możesz skorzystać z kompresji w codziennym życiu? Na przykład podczas wysyłania dużych plików online lub przechowywania ich w chmurze. Kompresując pliki przed ich wrzuceniem do chmury, oszczędzasz cenne miejsce.

Dodatkowo, jeśli przechowujesz zdjęcia czy pliki muzyczne na dysku, warto je zoptymalizować tak, aby zajmowały mniej przestrzeni. Wielu programów do kompresji oferuje również możliwość dzielenia archiwów na mniejsze części czy zabezpieczania ich hasłem.

Jak zoptymalizować wielkość pliku lub folderu poprzez kompresję?

Kompresowanie plików czy folderów to zadanie dość proste. Zarówno Windows 10, jak i systemy UNIX, oferują wbudowane funkcje kompresji. Niemniej jednak warto rozważyć korzystanie ze specjalistycznych programów do tego celu, które przedstawię w dalszej części artykułu – pozwolą one w pełni wykorzystać potencjał kompresji.

W systemie Windows 10: Kliknij prawym przyciskiem myszy na wybrany plik czy folder, a następnie z menu wybierz „Dodaj do archiwum zip”.

⚠️ Warto zaznaczyć, że wbudowane narzędzie kompresji w Windows 10 nie umożliwia ustawienia poziomu kompresji. Specjalistyczne programy takie jak 7zip, WinRar czy WinZip wykorzystują zaawansowane algorytmy kompresji, oferując lepsze wyniki.

W systemach Unix: Możliwość dodania archiwum przez menu kontekstowe jest dostępna, ale jej funkcjonalność może się różnić w zależności od dystrybucji systemu.

Dla użytkowników zaawansowanych, tworzenie archiwum w terminalu (Bash) może wyglądać tak:

# Tworzenie archiwum tar:
tar cf target.tar file1 file2 file3

# Tworzenie skompresowanego archiwum gzip:
tar czf target.tar.gz file1 file2 file3

# Kompresja konkretnego folderu:
tar czf target.tar.gz -C path/to/directory .

Zastosowanie narzędzi do kompresji plików

Chociaż istnieje wiele narzędzi do kompresji dostępnych na rynku, pewne programy zdobyły uznanie dzięki ich wydajności i funkcjonalności. Oto krótka lista najbardziej popularnych programów do kompresji w systemie Windows:

• WinRar (wersja trial) – Jedno z najbardziej uznanych narzędzi do kompresji plików z wieloma opcjami dostosowywania.
• WinZip (wersja trial) – Inne popularne narzędzie z łatwym w obsłudze interfejsem i wsparciem dla wielu formatów archiwów.
• 7Zip (darmowy) – Program open source, który, mimo że ma nieco bardziej skomplikowany interfejs, oferuje silną kompresję i wsparcie dla wielu formatów.
• PeaZip (darmowy) – Narzędzie o przyjaznym interfejsie, doskonałe dla początkujących, z wieloma funkcjami dodatkowymi.
• Menedżer plików w Windows – Podstawowe narzędzie do kompresji i zarządzania plikami dostępne w systemie operacyjnym.

Osobiście, podczas codziennej pracy korzystam z 7Zip ze względu na jego wydajność i możliwość dostosowywania.

Wyboru odpowiedniego algorytmu i konfiguracji narzędzia do kompresji

W świecie kompresji istnieje wiele algorytmów dedykowanych różnym typom danych. Najczęściej spotykanymi są Huffman, LZ77, RLE, i DEFLATE. Szczegóły ich działania można znaleźć na stronach Wikipedii.

⚠️ Ważne jest, aby nie przywiązywać się nadmiernie do konkretnego algorytmu. Wybór odpowiedniego algorytmu kompresji zależy od charakterystyki plików, które chcemy skompresować. Czasami różnice w efektywności kompresji są minimalne.

Warto zwrócić uwagę na poziom kompresji, który jest dostępny w wielu narzędziach do kompresji. W narzędziu 7zip, na przykład, można wybrać poziom od „Przechowywania bez kompresji” (ang. Store) do „Ultra”. Chociaż wyższe poziomy kompresji mogą skutkować mniejszym rozmiarem pliku, proces kompresji i dekompresji może trwać znacznie dłużej.

⚠️ Wybierając wyższy poziom kompresji, należy być świadomym, że może to wpłynąć na czas kompresji i dekompresji, ale w zamian dostajemy bardziej skompresowany plik.

Korzystając z narzędzi do kompresji, warto dostosować ustawienia do własnych potrzeb, ale też pamiętać o balansie między czasem kompresji a końcowym rozmiarem pliku.

Wybór odpowiedniego formatu kompresji danych

Wielość dostępnych formatów kompresji danych może przytłaczać. Kluczowe jest zrozumienie, jakie są wymagania dotyczące przechowywania i udostępniania skompresowanych plików. Oto krótka analiza trzech najpopularniejszych formatów:

• ZIP: Format ZIP stał się standardem w przemyśle dzięki łatwości użycia i szerokiej dostępności. Pliki ZIP można otworzyć na większości systemów operacyjnych bez dodatkowego oprogramowania. Jest to idealne rozwiązanie dla plików, które będą udostępniane lub przenoszone między różnymi platformami.
• RAR: Format RAR często oferuje lepszą kompresję niż ZIP, ale wymaga dodatkowego oprogramowania do dekompresji. Jest popularny wśród użytkowników, którzy potrzebują wyższego poziomu kompresji, ale może nie być odpowiedni dla osób, które nie mają dostępu do odpowiedniego oprogramowania.
• 7Z: To kolejny silny algorytm kompresji, który jest szczególnie efektywny dla dużych zbiorów danych. Podobnie jak RAR, wymaga specjalnego oprogramowania do dekompresji, ale oferuje jedną z najlepszych dostępnych kompresji.

Praktyczne kroki do otwarcia i dekompresji archiwów

Po pobraniu skompresowanego pliku warto wiedzieć, jak go odpowiednio otworzyć. Oto jak to zrobić dla różnych formatów:

• Format ZIP: W systemie Windows plik ZIP można łatwo otworzyć poprzez podwójne kliknięcie lub kliknięcie prawym przyciskiem myszy i wybranie opcji „Rozpakuj wszystko…”.
• Format 7Z: Aby otworzyć plik 7Z, potrzebujesz zainstalowanego programu 7Zip. Po jego zainstalowaniu możesz kliknąć prawym przyciskiem myszy na plik i wybrać odpowiednią opcję, np. „Rozpakuj tutaj” lub „Rozpakuj do [nazwa_folderu]”. Ilustracja pokazuje, jak to zrobić w prosty sposób. Jeśli korzystasz z systemu Linux, na przykład Ubuntu, proces wygląda podobnie, jak pokazano na drugim obrazie.
• Format RAR: Aby otworzyć plik RAR, możesz użyć programu WinRar, 7Zip lub innego kompatybilnego programu. Proces jest podobny jak dla plików 7Z: klikasz prawym przyciskiem myszy na archiwum i wybierasz odpowiednią opcję do rozpakowania.

Pamiętaj, że wybór formatu kompresji zależy od Twoich indywidualnych potrzeb. Jeśli chcesz osiągnąć najwyższy poziom kompresji, formaty takie jak 7Z mogą być najlepsze. Jeśli chcesz łatwo udostępniać pliki innym, format ZIP jest bardziej uniwersalny.

Podsumowanie

Mam nadzieję, że ten artykuł pomógł Ci zrozumieć temat kompresji i teraz nie wydaje się on taki skomplikowany. Zapraszam do zapoznania się z moimi pozostałymi artykułami na blogu. Są one napisane jasno i przystępnie, a do tego często uzupełniane zdjęciami czy filmami. Pamiętaj, że tworzę je z myślą głównie o osobach, które dopiero zaczynają swoją przygodę z danym tematem.